Co dalej z edukacją w Polsce

8 września 2022 r. w siedzibie Elitmat w Mińsku Mazowieckiem z udziałem Szymona Hołowni, Dariusza Kulmy – nauczyciela matematyki, autora książek dla maturzystów, Marty Młyńskiej – trenerki, edukatorki, szkoleniowca oraz Przemka Staronia – Nauczyciela Roku 2018, psychologa, trenera i autor wielu książek odbyła się  merytoryczna i inspirująca debata “Co dalej z edukacją w Polsce” .

Debatę poprowadziła Maria Ewa Bogucka – liderka koła w powiecie mińskim, która nadała merytoryczny i przyjazny bieg spotkaniu. Maria rozpoczęła debatę zadając pytania o potrzeby i emocje dzieci. Zapytała Szymona Hołownię o jego obserwacje jako rodzica, a pozostałych uczestników debaty  – o ich perspektywę jako nauczycieli.

Dariusz Kulma zwrócił uwagę na potrzebę budowy programu edukacji na podstawie neurodydaktyki,  tak aby proces rozwoju dzieci bazował na naturalnych zdolnościach mózgu, co pozwoli stworzyć optymalne warunki progresji rozwojowej. Marta Młyńska zaznaczyła, że do stworzenia tych warunków niezbędna jest bezwarunkowa miłość i akceptacja dziecka takiego jakim jest. Marta dobitnie podkreśliła, że konieczna jest zmiana w metodach kształcenia nauczycieli, jak również modyfikacje w karcie nauczyciela.  Natomiast Przemek Staroń wysunął na pierwszy plan zbudowanie zdrowej relacji pomiędzy rodzicem, nauczycielem i dzieckiem, ale słusznie zauważył, że ważne jest w tej relacji przywrócenie godności zawodu nauczyciel.
„Wiemy, jak jest, a co ważne, co przedstawiliśmy w programie Edukacja dla Przyszłości Plan dla Polski stworzonym przez Instytut Strategie 2050 i wiemy jak wyjść z tego impasu” – podkreśla Marta Młyńska.

W trakcie debaty wszyscy zgodnie twierdzili, że w procesie edukacji najważniejsze są : czułość i bliskość, zainteresowanie,  afirmacja dziecka, aby czuło się zaakceptowane i miało przestrzeń do rozwoju,  budowanie relacji dziecko-opiekun-nauczyciel, a dopiero na końcu ważne są narzędzia i metody pracy.

Podczas debaty poruszone zostały kwestie związane z zawodem nauczyciela, gdzie konieczna jest transformacja, tj. podniesienie płac, przywrócenie prestiżu zawodów, odbiurokratyzowanie, „odchudzenie” podstaw programowanych. Diametralną modyfikację powinny przejść przepisy MEN dotyczące procesu doskonalenia się nauczycieli .

W debacie udział wzięło około 85 nauczycieli z Warszawy, Mińska Mazowieckiego, Kozienic, Makowa, Ostrołęki i  Wyszkowa.  Okazało się, że wśród publiczności był również Michał Zawadka, który w swoich publikacjach często powtarza, że „dzieci to 20% społeczeństwa, ale 100% przyszłości”.

Debata pokazała, że ważna jest kompleksowa analiza triady edukacyjnej, tj. uczeń-nauczyciel-rodzic. Pomimo tego, że w procesie kształcenia bezdyskusyjnie najważniejszym jest dziecko, tym niemniej nie można zapominać o rodzicach i nauczycielach. Powinniśmy z większą empatią (a zarazem mniejszym osądem) oceniać rodzica czy nauczyciela, uciekając od pojęć roszczeniowego rodzica czy złośliwego nauczyciela. Każdy ma prawo na określenie „osoby w problemie”, jak również oczekiwać zrozumienia i wsparcia w tym problemie.

Szymon zwrócił uwagę, że nie wyobraża sobie edukacji swoich dzieci z ministrem Czarnkiem u steru Ministerstwa Edukacji Narodowej i właśnie dlatego tak ważnym jest wygranie kolejnych wyborów i odsunięcie go od władzy.

Przyjazna atmosfera oraz konstruktywna wymiana zdań zaowocowała bardzo pozytywnym odbiorem debaty wśród licznie zebranych środowisk nauczycielskich, którzy podzielili się swoimi opiniami.

„Eksperci Polska 2050 przedstawili holistyczne podejście do edukacji, eksponując głównego beneficjenta – dziecko, uczeń. To od zaspokojenia, w pierwszej kolejności, emocjonalnych i psychicznych potrzeb dziecka zależy jego edukacyjny sukces. Sprostać tym oczekiwaniom będą mogli tylko dobrzy i docenieni nauczyciele, a Ci z kolei będą potrafili efektywnie współpracować z rodzicami. A zatem -„zaopiekowane dziecko- doceniony nauczyciel i zadowolony rodzic.” Aby to osiągnąć, potrzeba zmian w toku studiów pedagogicznych, wprowadzających szerszy zakres przedmiotów psychologicznych, godne zarobki nauczycieli i więcej współpracy z rodzicami. DOBROSTAN: DZIECKA – RODZICA  – NAUCZYCIELA  – DROGĄ DO SUKCESU POLSKIEJ EDUKACJI” – twierdzi uczestniczka debaty Hania Trela, doświadczona nauczycielka, powiat makowiecki. 

„Debata była jedną z najlepszych na jakich byłem. Pytania zadane przez prowadzącą były bardzo merytoryczne i trafione. Bardzo zaskoczył mnie Dariusz Kulma, którego wcześniej nie znałem, a na spotkaniu imponował mi ogromną wiedzą i doświadczeniem w poruszanych tematach. Przemek używał cudownych porównań oraz podsumowywał swoje wypowiedzi mądrymi refleksjami oraz cytatami z życia. U Marty udało się zauważyć duże doświadczenie i podejście psychologiczne, którym chętnie się dzieliła. Szymon pięknie kwitował odpowiedzi jako zwykły rodzic i obywatel przy okazji dorzucając swoje doświadczenie i wiedzę. Całe spotkanie uważam za bardzo owocne, chociaż troszkę przykrótkie. Wyniosę z niego masę jeszcze lepszego podejścia do nauczania. Naładowałem baterie dzięki wielu słowom i trafionym w punkt z moimi przekonaniami odpowiedziom (potrzebowałem tego przeogromnie, bo pomimo że dopiero mija pierwszy tydzień nowego roku szkolnego to już odczułem go przez przeładowany plan, biurokracje i inne obowiązki jakby to już była końcówka roku, a nie jego początek). Dziękuję za możliwość spędzenia tego czasu z ludźmi którzy znają i rozumieją problemy dzisiejszej oświaty”– zaznaczył Łukasz Rogala, młody nauczyciel, powiat miński. 

Debata była bardzo wartościowa i jest to dobry początek do zmian. …. Dobrze było sprawdzić czy wspólnie widzimy, postrzegamy potrzeby tych grup, które są związane z edukacją. Z debaty wynoszę radność i nadzieję. Radość – po pełnej sali, celnych pytaniach, obecności ekspertów. Widzimy, że są zasoby, że są ludzie którzy chcą działać i praca z dziećmi i młodzieżą jest dla nich wielką pasją. Nadzieja – bo na tych zasobach można śmiało budować i oczekiwać, że coś fajnego z tego wyjdzie. Dlaczego? Gdyż rzadkością w debacie publicznej jest poruszanie tematu potrzeb dzieci, młodzieży, rodziców i nauczycieli. A często to baza, aby na wiedzy o potrzebach budować narzędzia. Szymon jako Tata widzi potrzeby i chciałby, aby edukacja odpowiadała za czułość i ciekawość. Przemek ciekawie mówił o potrzebie budowania relacji i bliskości, podkreślając, że nie odpowiemy na potrzeby dzieci, jeżeli sami nauczyciele nie będą mieli swoich potrzeb zapewnionych, tak aby mieli siły i zasoby zadbać o ucznia. To był dobry wieczór, czekam na kolejne. Cieszę się, że debata odbyła się w naszym powiecie – powiedziała Maria Ewa Bogucka, dyrektor placówki pedagogiczno-psychologicznej, powiat miński. 

Pełny program Edukacja dla Przyszłości stworzonym przez Instytut Strategie 2050 dostępny na stronie Plan dla Polski