13 grudnia 2021 
10:52 
System kaucyjny to jeden ze sposobów na lepsze zagospodarowanie opakowań w których sprzedawane są produkty. Opiera się na ich zamkniętym obrocie w ramach rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP). Dla sprawnej realizacji obiegu opakowań w sklepach umieszcza się specjalne automaty obsługiwane przez zewnętrznego operatora w miejscach łatwo dostępnych dla konsumentów. System ten pozwala na zwiększenie odzysku plastiku, szkła czy aluminium, co automatycznie obniżyłoby koszty produkcji nowych opakowań, umożliwiając odzysk opakowań bez większych zanieczyszczeń i zwiększając ilość ogólnie zbieranych opakowań. W krajach w których funkcjonują systemy depozytowo-kaucyjne, zwracanych jest 90 % butelek.
Obecnie w Polsce jedynie 40% opakowań po napojach trafia do selektywnej zbiórki i późniejszego zagospodarowania. Ruch Polska 2050 wie jak to zmienić, a szczegóły opracowanych przez siebie zmian legislacyjnych zostały przedstawione podczas happeningu #KaucjaSięOpłaca, który odbył się 12 grudnia 2021 r. w Parku Bródnowskim.
Do najważniejszych atutów propozycji Polski 2050 Szymona Hołowni w porównaniu do rozwiązań faworyzowanych przez rząd Prawa i Sprawiedliwości zaliczyć można:
- jak najszybsze ustalenie kształtu i uruchomienie systemu kaucyjnego w Polsce – mniejsza opieszałość w tym obszarze;
- objęcie systemem również puszek, a także jedno- i wielorazowych opakowań szklanych, a nie tylko plastikowych butelek typu PET;
- umożliwienie oddawania opakowań zarówno w sklepach jak i w działających niezależnie automatach;
- realna szansa na sprostanie wymogom dotyczącym poziomu recyklingu, które stawia przed nami UE.
Odpowiednio dopracowany system depozytowo-aukcyjny byłby przyjazny dla konsumenta i korzystny dla wszystkich uczestników rynku – od firm wprowadzających opakowania na rynek po samych recyklerów. Zdaniem ruchu Szymona Hołowni do najważniejszych zalet zaliczyć należy:
- nawet 90% opakowań po napojach trafiłoby do selektywnej zbiorki (a nie, jak teraz, tylko 40%)
- oszczędności dla miast i gmin (mniejsze koszty sprzątania, zbiórki, segregacji);
- więcej odzyskanego szkła, plastiku i aluminium;
- wyższa jakość surowca dla polskich recyklerów;
- większe szanse na osiągnięcie recyklingu na poziomie 55% (norma UE na 2025 rok);
- mniej śmieci w przestrzeni publicznej (np. naszych lasach);
Mimo iż przepisy wdrażające system kaucyjny w Polsce mają wejść w życie w 2022 roku, to na jego start trzeba będzie poczekać, bo jego utworzenie może zająć nawet dwa lata. Wygląda na to, że my na nasz, w pełni sprawny system będziemy czekać aż do 2024 roku! I to według optymistycznych szacunków. Dotychczasowe doświadczenia krajów europejskich pokazują, że proces wdrożenia systemu trwał średnio około 4 lat. Polska jednak ma tę przewagę, że może uczyć się z doświadczeń innych.
Systemy kaucyjne przeciwdziałają wyciekowi odpadów opakowaniowych do środowiska, nadając im realną wartość finansową, dają ludziom sprawczość i szansę na otoczenie troską środowiska naturalnego, a firmom pomagają stać się odpowiedzialnymi i posprzątać bałagan, za który są odpowiedzialne.
W trakcie happeningu w Parku Bródnowskim w pół godziny zostało zebranych ponad 300 szklanych butelek, 200 aluminiowych puszek oraz kilkadziesiąt butelek plastikowych.
Akcję zorganizowali wolontariusze Polska 2050 z warszawskich Bielan, Bródna, Białołęki i Tarchomina. Dziękujemy za gościnny udział mazowieckich eko-ambasadorów i zachęcamy do propagowania systemu kaucyjnego w Waszych dzielnicach i powiatach.
Nie zmarnujmy szansy na czysty świat!
